Cây bồn bồn

Bồn bồn là loài thực vật sống ở vùng đất ngập nước, bồn bồn (hay cỏ nến) phát triển trong ao hồ hoặc mé sông, được xem là cây mọc hoang.

CÂY BỒN BỒN

Giới thiệu

Cây bồn bồn là loài thực vật sống ở vùng đất ngập nước phát triển trên các cạnh của ao, hồ và sông, suối có dòng chảy chậm.

Ở Việt Nam mọc hoang ven rìa đầm lầy nước ngọt hoặc lợ, ít phèn. Tập trung chủ yếu ở 3 tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau. Cũng gặp rải rác ở các vùng đất ngập nước khác của miền tây Nam Bộ như Đồng Tháp, An Giang,… vì nước nhiều phèn nên cây không phát triển.

Mùa hái bồn bồn bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 11 (mùa nước nổi). Mỗi lần vào mùa bồn bồn, người ta chọn phần tươi non của cây bồn bồn (thân, lá, gốc) chế biến thành nhiều món ngon.

Du lịch miền Tây để thưởng thức rau rừng bồn bồn

Bồn bồn hay được gọi với một cái tên hoa mỹ khác là thủy hương, loại cây thuộc họ sậy thường xuất hiện trong các đầm hoang ở miền Tây Nam Bộ. Tuy thuộc họ sậy, nhưng bồn bồn lại trở thành món ăn ngon bỏ rẻ của người dân sống nước miệt vườn, đặc biệt hơn là trở thành một trong những món đặc sản của vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Hiện nay, các tour du lịch miền Tây phục vụ khách trong và ngoài nước đa số sẽ được hướng dẫn viên giới thiệu về loại rau ngon độc lạ này. Nếu các bạn gần xa chưa nghe đến thủy hương thì hãy mau chóng nhanh chân đến các địa điểm du lịch tại miền Tây sau đây để thưởng thức nhé!

• Bạc Liêu cùng đặc sản trứ danh bồn bồn
• Cà Mau đặc sản miền Tây bồn bồn

CÔNG DỤNG CỦA CÂY BỒN BỒN

1.Cây bồn bồn dùng làm thuốc

Theo y học cổ truyền Việt Nam:

Hoa bồn bồn có tác dụng tốt trong điều trị bệnh, nhất là những bệnh của phụ nữ.

Hoa bồn bồn thuộc loại đơn tính, nằm trên cùng một trục. Hoa đực ở trên có lông ngắn màu vàng nâu. Hoa cái ở dưới có lông màu nâu nhạt.

Khi thu hái cây bồn bồn, cắt lấy hoa đực phơi khô, giã nhỏ, rây lấy phấn hoa, đem phơi lại lần nữa. Loại phấn hoa này có tên là bồ hoàng. Nếu để nguyên như thế gọi là sinh bồ hoàng, đem sao đen gọi là hắc bồ hoàng.

Bồ hoàng là vị thuốc đã được ông bà ta và nhiều dân tộc ở phương Đông sử dụng từ hàng ngàn năm trước.

2. Các món ăn ngon độc lạ từ bồn bồn

Người ta thường lấy phần gốc non cây bồn bồn làm rau sống, bóp gỏi hay muối dưa để ăn và gọi là dưa bồn bồn.

Bồn bồn là một loại rau sạch, có giá trị kinh tế cao, được nhiều nông dân trồng để phát triển kinh tế gia đình. Sản phẩm bồn bồn làm dưa chua được bán ra khắp cả nước, chủ yếu được tiêu thụ ở các nhà hàng đặc sản và trong các đám tiệc.

Đến Miền Tây Nam Bộ, ai cũng thích món dưa ăn với cá rô đồng kho tộ, làm rau trong các món lẩu, xào tôm, xào thịt các loại… Ngoài ra được các nhà hàng chế các món dân dã nhưng rất được thực khách ưa chuộng.

3. Lá cây dùng làm tấm lợp

Ở New Zealand lá cây bồn bồn được sử dụng để lợp nhà và dựng vách cũng như làm phên cho những cánh buồm thuyền độc mộc. Tộc người Māori giới thiệu đem trồng raupō ở quần đảo Chatham ở phía đông của miền nam New Zealand.

4. Tác dụng cải thiện môi trường, sinh thái vùng đất ngập nước

Cây bồn bồn còn những vai trò quan trọng khác trong sinh cảnh đất ngập nước. Thường mọc thành quần xã dày đặc ở ven bờ hồ hay đầm.

Là nơi làm tổ của nhiều loài côn trùng, lưỡng cư và chim. Một số loài động vật như chuột xạ chuyên ăn bồn bồn. Nhiều loài chim lại có thói quen thu nhặt lá bồn bồn khô về làm tổ.

Có tác dụng lọc nước, làm giảm các chất thải nhất là chất hữu cơ đổ vào hồ, đầm. Có thể dùng để sản xuất ethanol. Rễ có khả năng chống xói mòn rất tốt.

Ở Cà Mau, vùng ruộng trũng ngập sâu đang canh tác lúa – tôm hoặc trồng lúa có thể trồng kết hợp với nuôi tôm hay nuôi cá đồng. Đạt hiệu quả kinh tế cao hơn độc canh tôm hay lúa. Vai trò điều hòa sinh thái của cây thay cho thuốc chữa bệnh tôm, cá hầu như không cần sử dụng.

MỘT SỐ CÔNG THỨC CHẾ BIẾN RAU BỒN BỒN THƠM NGON ĐƠN GIẢN

Rau bồn bồn nấu canh lươn

Nguyên liệu:

• 200 gram rau bồn bồn tươi
• 200 gram lươn vàng
• 50 gram me chín
• 2 quả cà chua
• Rau mùi và các gia vị (muối, đường, hạt nêm, giấm, nước mắm)

Các bước thực hiện:

1. Đầu tiên, ta cần sơ chế lươn vàng trước bằng cách làm sạch ruột và lấy chi máu ở lưng lươn. Tiếp theo ta cho lươn vào giấm rồi vuốt hết phần nhớt trên người chúng ra cho đến khi thật sạch, vớt lên để ráo nước rồi thái khúc sao cho tròn đều. Tiếp tục, ta ướp lươn cùng các gia vị được chuẩn bị sẵn như: hạt nêm, đường, nước mắm, sau đó trộn đều cho thấm gia vị.
2. Bước thứ hai, ta cần rửa sạch ra bồn bồn, cà chua, rồi thái lát vừa ăn, còn rau mùi thì nhặt và rửa sạch để ráo nước.
3. Tiếp đến, ta cho me chín vào nước sôi, dầm nát lấy nước cốt, phần xác vớt sạch ra ngoài, cứ tiếp tục công đoạn này cho đến khi ta thấy phần chua vừa miệng thì cho lươn đã qua sơ chế vào nồi (nước sôi), rồi đổ nước cốt me vào.
4. Cuối cùng, đợi đến khi lươn chín hẳn, ta sẽ cho rau bồn bồn, cà chua, rau mùi vào cùng lúc, để khoảng 3 – 4 phút rồi dậy nắp tắt bếp.  Như vậy, món canh lươn rau bồn bồn thơm ngon hấp dẫn đã hoàn tất.

Gỏi bồn bồn tôm thịt chua ngon lạ miệng

Nguyên liệu:

• 200 gram rau bồn bồn tươi
• 100 gram thịt ba chỉ
• 100 gram tôm xú
• 50 gram cà rốt ngâm chua
• 1 mớ rau răm
• 100 gram lạc (đậu phộng) rang
• 2 quả chanh giấy
• 1 củ tỏi
• 3 quả ớt hiểm
• 2 cây sả
• gia vị (đướng, nước mắm, tiêu)

Các bước thực hiện:

1. Đầu tiên, ta phải nhắt bồn bồn, cắt khúc vừa phải rồi rửa sạch với nước để ráo (lời khuyên: ta nên ngâm bồn bồn rửa sạch với nước pha một cút nước cốt chanh để giữ màu trắng cho rau).
2. Tiếp đến ta rửa sạch thịt ba chỉ với nước muối, để ráo nước. Sau đó, ta cho thịt vào nồi nước sôi, luộc cho chín, để nguội, thái sợi dài và mỏng.  Tôm xú ta cũng rửa sạch, bỏ phần chỉ lưng của tôm, rửa sạch để ráo nước, rồi đem đi luộc đến khi ta thấy tôm chín đỏ hồng rồi vớt ra để nguội, bóc vỏ và đuôi bỏ đi. Sau đó, ta ướp tôm với nước mắm, tiêu (mỗi thứ 1 thìa cafe) trong khoảng 20 phút để tôm thấm đều gia vị.
3. Rau răm rửa sạch, cắt nhỏ, nhưng chừa lại vài cọng để trang trí. Tỏi bóc vỏ, băm nhỏ cùng với ớt hiểm, lạc (đậu phộng thì rang chín rồi giã nhuyễn). Sả cũng đem đi rửar sạch với nước rồi băm nhuyễn.
4. Ta lấy một cái tô nhỏ để cho tỏi, ớt, sả lúc nãy băm nhuyễn vào cùng, rồi pha đường, nước cốt chanh, nước mắm với tỉ lệ 1:2:2 khuấy đều và cho hỗn hợp ấy vào cùng tỏi, ớt, sả. Như vậy, ta đã hoàn thành phần nước trộn gỏi hấp dẫn.
5. Tiếp theo, ta cho tôm, thịt, cà rốt ngâm chua, bồn bồn vào tô hoặc đĩa to. Sau đó, ta rưới nước trộn gỏi vừa làm lúc nãy lên trên rồi dùng đũa và muỗng trộn đều tay. Cuối cùng ta đợi khỏang 5 đến 10 phút rồi chắt đi phần nước thừa ra và bày mọi thứ lên đĩa, trang trí cho món gỏi một chút rau răm, một chút lạc (đậu phộng) rang nhuyễn. Như vậy, ta đã làm xong món gỏi bồn bồn tôm thịt chua ngon lạ miệng.

TỔNG KẾT

Bồn bồn tưởng chừng là một loại cỏ hoang dại nhưng lại ẩn chứa nhiều công dụng không ngờ, từ nguyên liệu làm thuốc cho đến nguyên liệu chính cho các công thức chế biến thành đặc sản miền Tây. Loại cây khiến cho khách phương xa thưởng thức một lần nhỡ mãi không thôi. Chính vì sự hấp dẫn thần kỳ ấy, bồn bồn đã tạo thổi hồn thêm thương hiệu đa dạng, phong phú của vùng sông nước trù phú này. Bạn còn chần chừ gì nữa mà không thử một lần trong đời!.

Đọc thêm: Gạch sân vườn Cần Thơ – Vật liệu xây dựng Mai Huỳnh

Khóa học Chứng chỉ Môi giới, Định giá, Quản lý Sàn giao dịch bất động sản tại Cần Thơ